Werkelijkheid
De Bernina Bahn kent vele markante bouwwerken en situaties, maar de Panoramakurve in Alp Grüm is toch wel een van de bijzonderste constructies. Vanaf Alp Grüm, dat op een hoogte van 2091 meter ligt, moet het spoor tot het dienststation Stablini een hoogteverschil van 157 meter overwinnen en dat over een afstand van iets minder dan 2419 meter. Dit betekent een hellingspercentage van 7 %.
De beperkte ruimte op de bergwand en het hoogteverschil is de reden dat het spoortraject zich op drie niveaus naar beneden slingert en er dus twee 180 graden bochten nodig zijn. Op het lagere niveau ligt de bocht in een keertunnel, maar een niveau hoger, dus bij het verlaten van het station, is de bocht in de open lucht gebouwd. In feite is deze bocht zelfs geen 180 graden, want op de foto's is duidelijk te zien dat vanuit het station de bocht eerste naar links gaat, om vervolgens naar rechts af te buigen in een bocht van ongeveer 240 graden en dat met een radius van slechts 45 meter.
Dat zijn indrukwekkende cijfers, maar het bijzondere van de Panoramakurve is toch wel dat hij dubbelsporig is. En toch eigenlijk ook weer niet! Er liggen weliswaar twee sporen naast elkaar in de bocht, maar deze liggen zo dicht naast elkaar dat het onmogelijk is om twee treinen daar gelijktijdig doorheen te laten rijden. De reden van deze constructie zijn de winterse omstandigheden op deze grote hoogte en de uitgesproken ligging.
Tot 2004 was de Panoramakurve nog enkelspoor, wat betekende dat de wissel om te splitsen naar spoor 1 en 2/3 vlak voor het binnenrijden van het station lag. Door de vorm van de bergwand werd 's winters de sneeuw omhoog langs de berg geblazen, bereikte dan het plateau van de Panoramakurve en vervolgens de helling waar Hotel-Restaurant bovenop ligt. Gevolg was dat de sneeuw zich ophoopte nét voor die helling, waar de wissel lag en die dan ook constant dicht sneeuwde en bevroor.
Bij de renovatie van het station in 2004 heeft men deze wissel naar beneden verplaatst, dus net voorbij de Panaoramakurve, wat dus betekende dat de rails van spoor 1 en spoor 2/3 beiden doorgetrokken moesten worden naar beneden.
Model
Uiteraard hebben we de Panoramakurve zo goed mogelijk én dus op schaal nagebouwd. We zijn uitgegaan van de situatie zoals deze in de jaren 2021-2023 was met de bouwplaats. Wat hier nog ontbreekt, maar wel op de lijst staat om nog te bouwen, is de Materialseilbaan. Omdat er bij de galerijen te weinig plaats was om een bouwplaats in te richten, werden bouwmaterialen en gereedschap op deze manier naar de lager gelegen galerijen getransporteerd.
Op de foto hiernaast is de wissel ná de bocht (rijdend in de richting Cavaglia) duidelijk te herkennen. In het midden van de bocht liggen de dwarsliggers van het binnen- en buitenspoor tegen elkaar aan.
Het hoogteverschil tussen het station Alp Grüm en de Stablinikurve is op de modelbaan is 60 cm, wat omgerekend naar de werkelijkheid ongeveer 52 meter is. Het werkelijke hoogteverschil is 157 meter, maar op een modelbaan moet je, ook als je relatief veel ruimte ter beschikking hebt, toch concessies doen....
.jpg)
